กําไรสะสมงบแสดงฐานะการเงิน คืออะไร บ่งบอกอะไรเกี่ยวกับบริษัท

กำไรสะสมงบแสดงฐานะการเงิน  คือ ยอดรวมของกำไรที่ธุรกิจได้สะสมมาในช่วงเวลาที่ผ่านมา หลังจากหักค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ในการทำธุรกิจ และเงินปันผลที่จ่ายให้ผู้ถือหุ้นแล้ว กำไรสะสมจะแสดงอยู่ในงบดุลหรือที่เรียกว่า “งบแสดงฐานะการเงิน” ภายใต้ส่วนของผู้ถือหุ้น โดยกำไรสะสมจะสะท้อนถึงผลประกอบการที่เป็นบวกที่บริษัทสามารถสะสมได้หลังจากการทำธุรกิจมาในระยะเวลาหนึ่ง ยอดกำไรสะสมที่สูงขึ้นหมายถึงการทำกำไรที่สม่ำเสมอของธุรกิจ แต่ถ้ายอดกำไรสะสมที่ลดลงอาจหมายถึงการขาดทุนในช่วงเวลาหนึ่งหรือการจ่ายเงินปันผลจำนวนมาก

งบการเงินคืออะไร

งบการเงิน (Financial Statement) คือรายงานทางการเงินและบัญชีที่แสดงถึงสถานะในการดำเนินงานและผลประกอบการของบริษัท สำหรับระยะเวลาแต่ละรอบบัญชี งบการเงินของกิจการที่เป็นบริษัทจำกัด มีองค์ประกอบ 4 ประเภท ดังนี้

1. งบแสดงฐานะการเงิน (Statement of Financial Position)

งบแสดงฐานะการเงิน หรือที่เรียกง่าย ๆ ว่า งบดุล (Balance Sheet) คือ รายงานที่บอกว่า “ธุรกิจของเรามีอะไรบ้าง” ณ วันหนึ่ง เช่น วันที่สิ้นปีหรือสิ้นไตรมาส งบนี้จะแสดงข้อมูล 3 ส่วนหลัก คือ 

• ทรัพย์สิน (Assets) สิ่งที่บริษัทเป็นเจ้าของ เช่น เงินสด สินค้าในสต๊อก หรืออาคาร
• หนี้สิน (Liabilities) สิ่งที่บริษัทต้องจ่าย เช่น เงินกู้หรือค่าใช้จ่ายที่ยังไม่ได้ชำระ
• ส่วนของผู้ถือหุ้น (Equity) เงินลงทุนของเจ้าของหรือผู้ถือหุ้น หลังหักหนี้สินออกจากทรัพย์สิน

1.1 สินทรัพย์

หมายถึง ทรัพยากรที่กิจการมีอยู่ ซึ่งมีประโยชน์เชิงเศรษฐกิจของบริษัทหรืออยู่ในรูปของการเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินงาน อันจะก่อให้เกิดกระแสเงินสดเข้าหรือลดกระแสเงินสดออกของกิจการในอนาคต เช่นกิจการผลิตสินค้า ใช้สินทรัพย์ในการผลิตสินค้าตามความต้องการของลูกค้า ทำให้ลูกค้าพร้อมที่จะจ่ายเงินเพื่อซื้อสินค้านั้นและกิจการได้รับผลตอบแทนเป็นกระแสเงินสดเข้ามาและเป็นประโยชน์ต่อกิจการในการนำไปจัดหาทรัพยากรอื่น ๆ ต่อไป สินทรัพย์แบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทคือ

• ก. สินทรัพย์หมุนเวียน ( Current Assets) คือสินทรัพย์ที่มีสภาพคล่อง โดยเปลี่ยนเป็นเงินสดได้เร็ว และคาดว่าจะก่อให้เกิดประโยชน์ต่อกิจการได้ภายในระยะเวลา 1 ปี ได้แก่ เงินสด เงินฝากธนาคาร ลูกหนี้การค้า สินค้า เป็นต้น
• ข. สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน (Non-Current Assets) เป็นสินทรัพย์ที่มีสภาพคล่องต่ำกว่าสินทรัพย์หมุนเวียน ไม่สามารถเปลี่ยนเป็นเงินสดได้เร็ว มีลักษณะคงทนถาวร และก่อให้เกิดประโยชน์ต่อกิจการมากกว่า 1 ปี ได้แก่ ที่ดิน อาคาร เงินลงทุนระยะยาว เงินให้กู้ยืมระยะยาว สินทรัพย์ที่ไม่สามารถจับต้องได้แต่มีมูลค่าก่อให้เกิดประโยชน์ต่อกิจการ เช่น เครื่องหมายการค้า ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร เป็นต้น

1.2 หนี้สิน

หมายถึง ภาระผูกพันของกิจการที่จะก่อให้เกิดการสูญเสียทรัพยากรที่มีประโยชน์ในเชิงเศรษฐกิจของกิจการ ซึ่งกิจการต้องจ่ายชำระคืนให้แก่บุคคลภายนอก หนี้สินแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทดังนี้

• ก. หนี้สินหมุนเวียน (Current Assets) หรือเรียกว่าหนี้สินระยะสั้น เป็นภาระผูกพันของกิจการที่ต้องชำระคืนให้แก่บุคคลภายนอกภายในระยะเวลาไม่เกิน 1 ปี ได้แก่ เจ้าหนี้การค้า ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย เงินเบิกเกินบัญชีธนาคาร เงินกู้ยืมระยะสั้น เป็นต้น
• ข. หนี้สินไม่หมุนเวียน (Non-Current Assets) หรือเรียกว่าหนี้สินระยะยาว เป็นภาระผูกพันของกิจการที่ต้องชำระคืนให้แก่บุคคลภายนอกซึ่งมีระยะเวลาในการชำระคืนเกินกว่า 1 ปี ได้แก่ เงินกู้ยืมระยะยาว หุ้นกู้ระยะยาว เป็นต้น

1.3 ส่วนของผู้ถือหุ้น

ส่วนของผู้ถือหุ้น หมายถึง ส่วนที่เป็นเงินลงทุนจากเจ้าของกิจการซึ่งอยู่ในรูปของหุ้นสามัญหรือหุ้นบุริมสิทธิรวมกับกำไรที่กิจการทำมาหาได้สะสมรวมกันในแต่ละปี โดยปกติกิจการจะกันกำไรสะสมไว้ส่วนหนึ่งและกำหนดจ่ายผลตอบแทนให้แก่ผู้ถือหุ้นจากกำไรสะสมในรูปของเงินปันผล

2. งบกำไรขาดทุน (Profit and Loss Statement)

เป็นงบที่แสดงผลประกอบการของบริษัทว่ามีผลกำไรหรือขาดทุนในรอบระยะเวลาหนึ่ง ๆ เช่น ทุกไตรมาส ทุกรอบปี เป็นต้น ซึ่งจะแตกต่างจากกำไรสะสมงบแสดงฐานะการเงิน  โดยงบกำไรขาดทุนประกอบด้วย

ก. รายได้

คือรายรับที่กิจการได้มาจากการดำเนินธุรกิจ เป็นผลมาจากการขายสินค้าและบริการให้แก่ลูกค้าซึ่งเป็นกิจกรรมการดำเนินงานตามปกติของธุรกิจ เช่น รายได้จากการขายสินค้าประเภทรถยนต์ รายได้จากการให้บริการที่ปรึกษา เป็นต้น หรืออาจอยู่ในรูปผลตอบแทนอื่น ๆ ที่ไม่ได้เกิดจากการดำเนินงานปกติ ได้แก่ รายได้จากการขายเศษวัสดุเหลือใช้ รายได้จากดอกเบี้ยรับธนาคาร

ข. ค่าใช้จ่าย

ค่าใช้จ่าย หมายถึง ต้นทุนขาย ต้นทุนการให้บริการ ค่าใช้จ่ายในการขาย ค่าใช้จ่ายในการบริหาร และต้นทุนทางการเงิน

ค. กำไร (ขาดทุน) สุทธิ

เกิดจากรายได้หักด้วยค่าใช้จ่ายเป็นตัวเลขที่แสดงผลประกอบการที่ผ่านมา และแสดงถึงความสามารถในการดำเนินงานของกิจการ

3. งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของผู้ถือหุ้น (Statement of Changes Equity)

งบที่แสดงเงินที่เปลี่ยนไปของเจ้าของและผู้ถือหุ้นตั้งแต่ต้นปีจนถึงปลายปี ทุนที่ชำระแล้ว เปลี่ยนแปลงด้วยการเพิ่มทุน กำไรสะสมเพิ่มขึ้นด้วยกำไรสุทธิหรือลดลงด้วยการจ่ายเงินปันผล

4. หมายเหตุประกอบงบการเงิน (Notes to Financial Statement)

เป็นข้อมูลที่แสดงเพิ่มเติมต่อจากข้อมูลกำไรสะสมงบแสดงฐานะการเงิน  งบกำไรขาดทุน งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ ประกอบด้วยข้อมูลทั่วไปของกิจการ เกณฑ์การจัดทำงบการเงิน นโยบายการบัญชีที่สำคัญ บุคคลกิจการที่เกี่ยวข้องกัน เป็นการแสดงรายละเอียดอธิบายรายการในงบการเงิน

5. งบกระแสเงินสด (Cash Flow Statement)

งบที่แสดงการได้มาและใช้ไปของเงินสด ซึ่งแสดงสภาพคล่องของกิจการ ประกอบด้วย 3 กิจกรรม ได้แก่ กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน (Operating Activities) กระแสเงินสดจากกิจกรรมการลงทุน (Investing Activities) และกระแสเงินสดจากกิจกรรมการจัดหา (Financing Activities)

กรณีที่เป็นบริษัทจำกัด ตามมาตรฐานรายงานทางการเงินไม่ได้กำหนดให้จัดทำงบกระแสเงินสด แต่กำหนดให้จัดทำสำหรับบริษัทมหาชน

ประโยชน์ของงบการเงิน

แต่ละองค์ประกอบของงบการเงินมีประโยชน์แตกต่างกันดังต่อไปนี้

1. งบกำไรขาดทุนแสดงผลประกอบการ ความสามารถในการทำกำไร รวมทั้งโครงสร้างรายได้และค่าใช้จ่ายของกิจการ
2. งบแสดงฐานะการเงิน แสดงให้เห็นภาพรวมของธุรกิจ ฐานะการเงิน กำไรสะสมงบแสดงฐานะการเงิน สภาพคล่องของกิจการ ความสามารถในการชำระหนี้ รวมทั้งประสิทธิภาพในการบริหารสินทรัพย์ของกิจการ
3. งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของผู้ถือหุ้น ส่วนของผู้ถือหุ้นแสดงให้เห็นมูลค่าของกิจการ ในการประเมินมูลค่าหุ้นของกิจการ มีตัวชี้วัดประการหนึ่งเรียกว่ามูลค่าตามบัญชี (Book Value) โดยคำนวณจากสินทรัพย์สุทธิหรือส่วนของผู้ถือหุ้น ซึ่งเท่ากับสินทรัพย์รวมหักด้วยหนี้สินรวม และยังแสดงการเคลื่อนไหวของทุน เช่น การเพิ่มทุน การจ่ายเงินปันผล
4. หมายเหตุประกอบงบการเงิน เป็นส่วนที่แสดงรายละเอียดของรายการในงบการเงิน นโยบายการบัญชีที่กิจการใช้ ได้แก่ วิธีการรับรู้รายได้ วิธีการคิดค่าเสื่อมราคา รวมทั้ง ภาระผูกพันในอนาคต ความคืบหน้าคดีความฟ้องร้อง เป็นต้น
5. งบกระแสเงินสด แสดงให้เห็นที่มาที่ไปของกระแสเงินสดว่ามาจากกิจกรรมดำเนินงานปกติ มาจากการลงทุน การกู้ยืมหรือชำระเงินคืนกู้ ถึงแม้มาตรฐานรายงานทางการเงินจะไม่ได้กำหนดให้บริษัทจำกัดจัดทำ แต่การจัดทำงบกระแสเงินสดจะช่วยผู้ประกอบการในการวางแผนการใช้เงิน ทำให้ทราบถึงสภาพคล่องในการดำเนินงาน สามารถนำไปใช้วางแผนการใช้จ่ายของกิจการได้ โดยไม่จำเป็นต้องจัดทำตามรูปแบบที่เป็นทางการเหมือนบริษัทมหาชนก็ได้

วิธีดูงบแสดงฐานะการเงินในโปรแกรมบัญชี PEAK

โปรแกรมบัญชี PEAK เป็นโปรแกรมบัญชีออนไลน์ที่ผู้ประกอบการและนักบัญชีสามารถออกเอกสารงานบัญชีภาษี บันทึกลงบัญชีอัตโนมัติ และสามารถเรียกดูงบการเงิน ได้ทั้งในส่วนของงบแสดงฐานะการเงิน  กำไรสะสมงบแสดงฐานะการเงิน และงบกำไรขาดทุนของกิจการได้ ดังนี้

1. เข้าสู่เมนูบัญชี เลือกประเภทรายงาน ได้แก่ กำไรสะสมงบแสดงฐานะการเงิน งบกำไรขาดทุน

2. กำหนดรูปแบบของรายงาน โดยเลือกประเภทรายเดือนหรือรายวัน งวดเวลา 1 เดือน 3 เดือน 12 เดือนระยะเวลาสิ้นสุด เดือน/ปี และเปรียบเทียบย้อนหลัง 5 งวด 6 งวด 7 งวด 8 งวด

3. กด Export เพื่อเลือกดาวน์โหลดหรือส่งรายงานไปยังอีเมล

PEAK โปรแกรมบัญชีออนไลน์ จัดการกำไรสะสมในงบแสดงฐานะการเงินได้อย่างมีประสิทธิภาพ

PEAK ช่วยให้สำนักงานบัญชีจัดทำ งบแสดงฐานะการเงิน ได้อย่างถูกต้อง ครอบคลุมรายการ กำไรสะสม และองค์ประกอบทางการเงินอื่น ๆ โดยสามารถคำนวณและอัปเดตข้อมูลอัตโนมัติ ลดข้อผิดพลาดในการบันทึกบัญชี และช่วยให้การวิเคราะห์งบการเงินเป็นไปอย่างสะดวกและแม่นยำยิ่งขึ้น

ทดลองใช้งานโปรแกรมบัญชี PEAK ฟรี! 30 วัน มูลค่า 1,200 บาท
คลิก https://www.peakaccount.com (ไม่มีค่าใช้จ่าย)
PEAK Call Center : 1485
LINE : @peakaccount
สอบถามเพิ่มเติม คลิก https://m.me/peakengine